CÁCH HÀNH TRÌ THIỀN TUỆ (Bài 20)

CÁCH HÀNH TRÌ THIỀN TUỆ (Bài 20)

Tứ Đại là gì ? (4 Dhatus)

Thông thường có nhiều người hiểu lầm về những sự giải thích không rõ ràng và chính xác về tứ đại, nôm na Đất Nước, Gió, Lửa. Cũng chẳng lạ khi có người còn nói đã quán thấy Đất trong chén cơm !!! Thực sự đức Phật nói gì về 4 cái tính chất của các vật thể đó ?. Đó là cứng mềm (solidity có khi nói là kết chắc hay rời rạc), lỏng rắn (fluidity), nóng lạnh (energy) và lui tới (motion). Khi có 4 cái yếu tố này xuất hiện thì cũng có theo 4 cái phụ thuộc; đó là màu sắc (color), mùi (smell), nếm (taste) và dinh dưỡng cho sinh tồn (nutriment). Tám cái này không tách rời và tương tác như là một khối. Chúng nó thực sự chỉ là những nguyên tử. Bạn không thể dùng mắt thường để thấy được. Khi chúng kết hợp nhóm cả hằng vạn cái như thế thì chúng biến thành nhiều nhóm có hình dáng, kích thức, kiểu cách khác nhau. Dù ở dạng nào, chúng vẫn giữ nguyên bản chất thực của chúng là  cứng mềm, nóng lạnh, lỏng rắn.... Chúng có khả năng tinh vi che dấu bản chất sự thực đối với chúng ta bằng những biểu hiện bề ngoài của chúng như hình thái (form), kiểu cách (shape), v.v...  Cho nên Cái mà chúng ta thường cứ ngỡ chúng nó là gọi là Tà Kiến.

Trong Nội thân chúng ta, tuỳ theo nghiệp thuần thục, sự tác ý, nhiệt độ nội thân, thực phẩm, thì cái Thân của chúng ta thay đổi luôn luôn như dòng nước chảy.  Ngoại Thân chúng ta cũng có các yếu tố tương tự này. Chúng cũng luôn thay đổi, đa phần là do nhiệt độ tác động.

Khi những cái này kết hợp, Bạn đặt cho chúng nó cái tên, xếp chúng vào loại , hạng mục. Sự thực tuyệt đối về chúng đang bị dấu dưới cái hình dáng và vỏ bề ngoài.

Bạn muốn thực sự nhìn rõ về thực chất của tứ đại này phải không ? Thiền Tuệ giúp Bạn đấy.

Xét về Tâm Ý (mental element)

Có 6 cái cơ quan ghi nhận sự cảm ứng của Thân (body). Năm cái (căn) thuộc về Vật Lý (Thân) và cái thứ sáu thuộc về ý của não (Tâm). Khi căn (sense organs) xúc tác với cảnh vật (objects) thì Thức (consciousness or perception) phát sinh. Thí dụ: mắt (nhãn căn) đối cảnh (visible objects) thì cái nhận biết của mắt (nhãn thức seeing consciousness) sinh ra. Khi chúng vừa sinh ra lập tức chúng biến mất như là ánh chớp (lighting phyit-pyet), đến và đi, sinh và diệt nhanh chóng đến nỗi chúng ta khó nhận biết chúng sinh diệt. Cũng như thế, sinh diệt áp dụng cho 5 cái kia.

Bạn chỉ là một tổ hợp của các tứ đại (đất nước gió lửa) và ngũ uẩn (sác thọ tưởng hành thức). Hãy suy xét kỹ xem, trong những cái đó chẳng có cái nào là đàn ông, đàn bà, già, trẻ. Chỉ là những cái tên mà chúng ta tự đặt ra cho cái hiện tượng đó mà thôi. Chúng ta tự đánh lừa mình nếu nói rằng "Tôi Ngồi thiền", "Tôi đau mông" thì chính cái  nhận định rằng Tôi (I, Me) dẫn đến Tà Kiến. Chỉ có Danh (nama mental) và Sắc (rupa material). Đức Phật ví dụ người có tà kiến như cầm lưỡi đao ngay cổ của mình, đứt đầu lúc nào không hay biết. Cái Tôi đó gọi là Si Mê (delusion).

Nếu Bạn lấy một trong 6 cái này ra để quán xét thì Bạn sẽ nhận ra chúng chỉ gồm có tứ đại (four dhatus). Sáu căn, sáu trần, và sáu thức luôn thay đổi không ngừng như dòng nước chảy; giống như dòng suy tư của con người. Mỗi khi Bạn cố ngồi thiền để nhận bắt chúng thì chúng vuột khỏi tầm tay của Bạn. Nhưng đừng lo lắng, nhân vào đó Bạn có thể phát triển sự nhận biết rõ về tánh Vô Thường của pháp (Tuệ về Vô Thường), và Bạn cũng chẳng thể có tác động kiểm soát được gì chúng. Như vậy Tuệ về Vô Ngã cũng phát sinh. Từ đó, bạn giảm bớt tà kiến và có cái tăng trưởng về Chánh Kiến. Nơi ấy chẳng có cái Tôi (I, Me). Khi Bạn có thể bào mòn tà kiến thì Bạn đã từ từ bước vào dòng thánh (semi sotapanna). Khi Bạn tiêu diệt được hoàn toàn tà kiến thì Bạn chính thức đạt được Tư Đà Hoàn (sotapanna).

(còn tiếp)